|
eylül 2020 / dereköy
onun öncesi soma küpüydü. pek çok kişinin bunu billdiğini düşünüyorum. araştırılırsa çok sayıda bilgiye ulaşmak da mümkün. ama muhtemelen, soma küreyi ilk kez burada göreceksiniz. ben ona önce soma globe dedim. ama küpten sonra küre sözcüğünün daha çok yakıştığını düşündüm. soma küplerini 3X3X3'lük 27 parçadan oluşan bir küptür. bu küpün içindeki 7 farklı parça vardır. bunlardan birisi üç küçük küpten oluşur, kalan altısonda ise dörder küçük küp vardır ama her birindeki küpler diğerlerinden farklı biçimde birleştirilmiştir. dolayısıyla bu yedi parçanın her birinin formu kendine özgüdür. bunların arasındaki ikisi ise birbirinin ayna görüntüsü şeklinde birleştirilmiş küçük küplerden oluşmaktadır. dolayısıyla bu yedi parçanın her biri özgün bir karakterdir ve bir kimliği vardır. bunlar çeşitli biçimlerde bir araya getirilerek farklı hikâyeler oluştururlar. birleştirilmiş formlardan birisi fotoğrafta solda gördüğünüz, tüm parçaların birbirinin içine geçerek birbirini tamamladığı kompakt büyük bir küptür. alışık olmayan için bozulduktan sonra bu yedi parçayı yeniden büyük bir küp hâline getirmek çok kolay değildir. oyun faslı da burada başlar. kişi uğraşır, sonunda büyük küpün nasıl oluştuğunu keşfeder ve ondan sonra artık hep yapar. yani bu büyük küpü meydana getirmek öğrenilebilir ve sonrasında kolaylıkla yapılabilir. aslında önemli olan bu parçaları farklı şekillerde birleştirip yeni biçimler formlar üretmek önemlidir. soma küplerinin kutusunun üzerinde otuzu aşkın birleştirilmiş örnek vardır. dolayısıyla onları oluşturmak için uğraşılabilie ve bir eğitim materyeli olarak kullanılabilir.ama bu küpleri herkes çok farklı biçimlerde birleştirerek daha önce oluşturulmamış formlar meydana getirebilir. dolayısıyla oluşan her form bir plastik sanat yapıtı sayılabilir, hatta bunun eğer bir de hikâyesi kurgulanır ve paylaşılırsa, başkaları tarafından görünür bilinir hâle gelirse bir sanat yapıtına dönüşebilir. bu, bir düşünceye yönelik ya da bir duygu bağlamında yeni bir form oluşturmaktır ki, bunun da adı zaten sanattır. işte bundan yola çıkarak, ana formu zamanımıza uyguladım. düşünce mekanizmam basitti. bir küpün içine onun altı yüzüne birer noktada temas edecek bir küre sığdırılabilir. ya da yine aynı küp sekiz köşesiyle değeceği bir kürenin içine sığdırılabilir. ben ikinciyi benimsedim ve küpün iç formlarını bozmadan onu bir kürenin içine soktum ve sonra yedi formu birleştirince dış yüzleri bir küre oluşturacak şekilde tasarladım. bu tasarımı sevgili sanatçı arkadaşım çağlayan örge tasarıdan gerçeğe dönüştürdü ve yukarıda fotoğrafını gördüğünüz soma küre ortaya çıktı. sonra ben onu her elime alıp, parçalarına ayırdıktan sonra aşağıdaki fotoğraflarda bir kaç örneğini gördüğünüz gibi pek çok başka biçime sokmaya başladım. sonra da onları fotoğrafladım. yüzlerce farklı biçim ve onların fotoğrafları var. benim gibi eline alan arkadaşlarım da eğleniyor, düşünüyor ve yaratıyorlar. şu ana kadar tek bir örneği olan bu yapıtı yakın çevremde olanlarla birlikte sizler de görün, bilin istedim. ama soma küplerini hemen her oyuncakçıda bulabilir, çocuklarınızla oynayıp yeni biçimler yaratabilirsiniz. soma küpleriyle ilgili daha çok bilgiye buradan (sayfa ingilizce'dir, ancak çok sayıda görselle desteklenen bir sayfadır.) ulaşabilirsiniz...
“oyun yaşamdır, yaşamaktır.
|
